De koningin ontwaakt

De aardhommel geschilderd door
Andrea Lavery LaveryART

Het leek er zaterdag een beetje op: lente. Een fijn voorjaarszonnetje scheen en ik kon zonder winterjas en das de tuin in. En het was ook voor het eerst dat ik weer hommels zag vliegen, daar wordt ik altijd vrolijk van - die dikke, harige brommers die met hoge snelheid door het luchtruim zoeven. Hóp daar landde er een op een narcis en daar bleef ze ook heel lang bungelen. Nog lang nadat ik op het gemakje van alle kanten foto's had gemaakt hing deze steenhommel op te warmen in het zonnetje. Dat het om een steenhommel ging, had ik ondertussen opgezocht in het boekje 'Bijen & Hommels - verrassend vlakbij' Een handzaam gidsje uitgegeven door de KNNV (vereniging voor veldbiologie) met duidelijke uitleg over de bij en haar aanverwanten. In het boekje las ik ook: "In het prille voorjaar vliegen de uit de kluiten gewassen hommelkoninginnen al rond: luidruchtig zoemend doen ze zich tegoed aan de nectar van krokussen en andere vroege bloeiers. Als je nu een hommel ziet, is het altijd een koningin. Zij is namelijk de enige hommel die overwintert; de rest van het volk sterft aan het einde van de zomer." 

Steenhommelkoningin met haar glanzend zwarte lijf en rood uiteinde. Deze hommel komt in open landschap en tuinen voor en dankt haar naam aan het feit dat ze nestelt onder stenen maar ook wel in muizen- of vogelnesten en spouwmuren. Welkom in de hof koninklijke hoogheid! Ik denk dat ze snel voor een hofhouding gaat zorgen: als ze een nest heeft gemaakt of gevonden, gaat ze eitjes leggen waar allereerst werksters uit komen. 

Een dag later was het alweer raak en zag ik op mijn rondje door de tuin deze weidehommel in een krokus. Ik maakte een diepe buiging voor haar - met fototoestel - ze zal wel gedacht hebben: "Altijd weer die paparazzi die in de bosjes liggen te loeren met hun telelenzen. Kan ik nu nooit eens even rustig uit mijn winterslaap ontwaken?!" Uit mijn gidsje leerde ik dat de weidehommel een van de vroegst vliegende hommels is die naar wilgen, krokussen en hondsdraf op zoek gaat. Nou, bingo! Krokus gevonden. Kan nog net hoor, want nu het dit voorjaar laat warm wordt, zijn de krokussen al bijna uitgebloeid terwijl de hommels het nog te koud vonden om uit te vliegen. Hopelijk vinden ze nog voldoende andere voedselbronnen. De weidehommel komt algemeen voor in open landschappen, langs bosranden, in tuinen en weiden - vandaar de naam. Ze nestelt in kruidachtige planten (voorzichtig dus met snoeien!) en soms in oude vogelnesten. 

Op de Pulmonaria (longkruid) zat dit kleine, pluizige beestje. Ze was me veel te snel af - kon haar nog net op de foto zetten - maar heb niet goed kunnen zien welk soort bij ze is.

Mocht je ze ook nog zien vliegen dan is hier een overzicht van de meest voorkomende hommelsoorten in Nederland: 

Links:

KNNV 

Bestuivers over bijen, hommels en zweefvliegen. 

Vroege Vogels  over de hommel.